Gemeente Tilburg: stap voor stap naar een duurzame inrichting
Duurzaamheid speelt een steeds grotere rol bij projecten in de openbare ruimte. Door nu al kleine stapjes te maken, voorkom je dat je straks als gemeente een te grote stap moet maken die financieel niet haalbaar is.
Tristan Martin, teammanager ruimtelijke uitvoering en Ben van de Ven, adviseur verharding vertellen over de aanpak van de gemeente Tilburg in een duo-interview.
Wat is het beleid ten aanzien van CO2-reductie en circulariteit?
Tristan: 'Met alle gemeenten in Nederland hebben wij een gemeenschappelijke ambitie met elkaar te realiseren: een volledig circulaire economie in 2050. De gemeente Tilburg heeft een beleid opgesteld ten aanzien van duurzaamheid en circulariteit. Dit beleid is nog niet volledig één op één vertaald naar de praktijk en dat is best lastig. Want wat is nu precies CO2 neutraal en wat is circulair? En wat zijn dan precies de juiste dingen om te doen? Nieuwe projecten en herinrichtingen die voorzien moeten worden van nieuwe bestratingen zijn dagelijkse kost. De milieu impact is best groot, maar hoe kom je tot concrete doelstellingen om dit te reduceren?'
Ben: 'Een groot deel van de milieu impact van betonproducten is gerelateerd aan de CO2 uitstoot die ontstaat bij de productie van cement. Daarom kwamen bij ons al snel fabrikanten in beeld die gebruik maken van geopolymeren. Deze vervangen het cement zonder kwaliteitsverlies en afhankelijk van de gebruikte cementsoort kan de CO2-uitstoot dalen tot maar liefst 70%. Daarom schrijven wij nu cementloze betonstraatstenen standaard voor in onze bestekken, ondanks de meerprijs ten opzichte van traditionele cementgebonden producten.'
Ben van de Ven en Tristan Martin
Goed voorbeeld doet goed volgen
Hoe gaat de gemeente om met de hogere kosten van duurzamere producten?
Ben: 'Wij zien dit als een investering die eenvoudig te verdedigen is. Als gemeente hebben we een voorbeeldfunctie. We staan voor verduurzaming. Als je het niet voorschrijft in je bestekken en niemand doet dat, dan blijft het product ook relatief duurder. We hebben met z’n allen een voetafdruk te verkleinen. En het gebruik van cementloze producten helpt hierbij. Nu we de kans hebben iets wat impact heeft duurzaam op te lossen, omarmen we dat ook.'
Tristan: 'Als voortrekker nemen we het voor lief dat we misschien nu iets meer voor cementloze bestrating betalen. Door er aandacht aan te geven, hopen we ook andere gemeenten te overtuigen. Als de markt sneller aantrekt, zal er ook een marktconforme prijs ontstaan. Bovendien levert de investering meteen resultaat op, namelijk CO2-reductie. Voor alle gemeenten is onze boodschap dan ook: pak het aan en zorg dat je je processen nu al op orde maakt. Begin klein zodat de impact op het budget beperkt is, maar bouw wel prikkels in om materialen met een lagere milieu impact toe te passen. Nu kun je met kleine stappen al milieuwinst behalen en het stelt je in staat in de toekomst makkelijker op te schalen.’
Wat is het ideale eindplaatje?
Tristan: 'Ik denk dat we het al heel mooi zouden doen als we onze doelstellingen op het gebied van circulariteit halen en zelfs gaan overtreffen. Vanuit het verleden heeft de stad veel oppervlakte aan verharding. Er zitten dus nog behoorlijk wat onthardingsprojecten in het verschiet. We pakken elke wijk nu compleet anders aan om het duurzamer in te richten. Ik ben dan ook ontzettend trots op wat we nu al kunnen realiseren.'
Ben: 'We zijn al een eind op weg. In 2020 was het Pater van den Elsenplein het eerste project in Tilburg waar gebruik is gemaakt van CERO cementloze betonstraatstenen van Struyk Verwo Infra. Daarnaast werd het materiaal volledig elektrisch geleverd en ook het aanbrengen ervan was 100% elektrisch.'
Tristan: 'Probeer de stap te wagen. Laat je als gemeente vooral goed informeren en maak nu alvast een sprong om aan de duurzaamheidsplicht te voldoen. En heb je koudwatervrees? Kom vooral kijken in Tilburg en neem de beslissers mee. Dan kun je met eigen ogen zien dat cementloze betonproducten een mooi klimaatbewust alternatief zijn.'
Dit artikel is een samenvatting van het 3-pagina artikel in relatiemagazine BuitenBeeld, november 2023.
Meer informatie?
Pater van den Elsenplein